81.14
-0.88
Башҡортостан һәм Өфө яңылыҡтары
92.22
-1.03
67.96
+2.11
23+ °C
Болотло
Бөтә яңылыҡтар
Мәҙәниәт
25 Июнь 2018, 15:44
Республикала Шүлгәнташ мәмерйәһе 824 заманса граффитиҙан таҙартылған
автор
ӨФӨ, 2018 йыл, 25 июнь. /«Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, Ләйлә Аралбаева/.Башҡортостанда Шүлгәнташ мәмерйәһе 120 квадрат метрҙағы 824 заманса граффитиҙан таҙартылған. Был — вандалдарҙың уникаль тәбиғәт ҡомартҡыһы диуарында ҡалдырған яҙмаларҙың 80 проценты.
Ҡаяға төшөрөлгән сәнғәтте реставрациялау өлкәһендә халыҡ-ара белгес Эудалд Гуилламет (Андорра кенәзлеге) республиканың Бөрйән районында тарихи-мәҙәни мираҫты музеефикациялау буйынса Халыҡ-ара симпозиумда ошо хаҡта белдерҙе. Ул Шүлгәнташ мәмерйәһен һаҡлау буйынса саралар хаҡында һөйләне, мәмерйәнең таҙартыр алдынан һәм унан һуңғы торошон күрһәтте.
«Тәүҙә мин мәмерйәне теләһә нисек урынлашҡан ошондай яҙмаларҙан, ҡул эҙҙәренән таҙартып булмаҫ тип уйлағайным, сөнки улар ныҡ күп ине. Ҡая бик йомшаҡ, унда төрлө ысул менән яҙырға мөмкин. Уларҙың барыһын да фотоға төшөрөп, документ төҙөнөк. Һәр береһен ниндәй ысул менән төшөрөүҙәре аныҡланды», — ти реставратор.
Таҙартыу процесы бик мәшәҡәтле, ғилми-етештереү үҙәге хеҙмәткәрҙәре Эудалд Гуилламет етәкселегендә губка һәм һыу тултырылған пульверизатор менән таҙартты. Шулай уҡ улар күмер менән яҙылған хәрефтәрҙе юйыу өсөн скальпель һәм бамбук таяҡсаларын файҙаланды. Һырҙар мәмерйәләге туҙан һәм махсус буяуҙар менән ҡапланды.
Совет осоронда химик ҡәләм менән төшөрөлгән яҙмаларҙы юйыу ҡыйынғараҡ тура килде, тип билдәләне реставратор.
«Үҙемдең һәм археология институты исеменән илебеҙҙә ошондай ҙур күләмдәге эш башҡарылғаны өсөн оло хөрмәтемде һәм һоҡланыуымды белдерәм, — тине Рәсәй Фәндәр академияһы Археология институтының Палеосәнғәт үҙәге етәксеһе Екатерина Дэвлет (Мәскәү). — Мин байтаҡ ҡомартҡыларҙы күргәнем бар, ләкин Шүлгәнташҡа беренсе тапҡыр килгәс, туристарҙың ҙур ағымы арҡаһында шундай хәлдә булған мәмерйәгә хайран ҡалдым. Уны таҙартыу мөмкин түгел кеүек тойолдо. Был эш ҙур фәнни әһәмиәткә эйә, диуарҙы мультиспектраль төшөрөү алымы файҙаланылды. Һүрәттәр байтаҡҡа артты, әгәр Эудалд Гуилламет булмаһа, беҙ уларҙы бер ҡасан да күрмәҫ инек».
Рәсәйҙә был өлкәлә бер компетентлы белгес тә юҡ, һәм ошо реставраторҙы саҡырыу иң дөрөҫ ҡарар булды, тип һыҙыҡ өҫтөнә алды Екатерина Дэвлет.
«Эш тамамланмаған әле, бергәләп алға барырға кәрәк», — тип йомғаҡ яһаны реставратор.
Францияның тәжрибәле белгесе Эудалд Гуиламет етәкселегендә мәмерйә стеналарын таҙартыу һәм реставрациялау беренсе йыл ғына алып барылмай. Реставратор донъяның палеолит осоро рәсемдәре һаҡланып ҡалған башҡа мәмерйәләрҙә тикшеренеүҙәре менән билдәле. Уның эше һөҙөмтәһендә Шүлгәнташ мәмерйәһендә асыш яһалды: үҙенсәлекле дөйә һүрәте табылды.
http://www.bashinform.ru/news/1177736-v-bashkirii-peshchera-shulgan-tash-ochishchena-ot-824-sovremennykh-graffiti/
Читайте нас:
Электрон почта
inf@bashinform.ru
Адресы
450077, Уфа, Кирова, 45
Реклама хеҙмәте
(347) 250-11-11
Редакция
(347) 250-07-28
Ҡабул итеү бүлмәһе
(347) 250-05-07
Хеҙмәттәшлек
(347) 250-06-14
Кадрҙар бүлеге
ok@bashinform.ru
© 1992-2025 АО ИА «Башинформ». Свидетельство о регистрации СМИ № ТУ 02-01609 от 25.09.2017 г., выдано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан.
Вся информация и материалы, размещенные на сайте www.bashinform.ru защищены международным и российским законодательством об авторском праве и смежных правах.
18+ запрещено для детей.
При перепечатке или цитировании ссылка на ИА «Башинформ» обязательна. Для интернет-изданий и социальных сетей прямая активная гиперссылка обязательна. Использование логотипа ИА «Башинформ» в целях, не связанных с ссылкой на агентство при перепечатке или цитировании, допускается только с письменного разрешения АО ИА «Башинформ».